G

ootloader, czyli usługa wstępnego dostępu do (firmowych) sieci dla cyberprzestępców ostatnio rozszerzyła swój zakres działalności o różne cele na całym świecie. Przypomnijmy: w 2014 roku po raz pierwszy został zauważony trojan bankowy o nazwie Gootkit. Od tego czasu ewoluował, aby stać się bardziej złodziejem poufnych informacji obsługiwanym przez grupę aktorów. Nazwa 'Gootkit’ jest często używana zamiennie – zarówno w odniesieniu do złośliwego oprogramowania, jak i do samej grupy. W marcu 2021 roku firma Sophos jako pierwsza zidentyfikowała szersze możliwości tego oprogramowania i nazwała go GootLoader. Ten oparty o Javascript framework pierwotnie przeznaczony do infekcji Gootkitem w coraz większym stopniu zaczął dostarczać szerszą gamę złośliwego oprogramowania (w tym ransomware). Wczesna aktywność kampanii platformy Gootloader została po raz pierwszy zauważona przez analityka zagrożeń z firmy Proofpoint pod koniec 2020 roku, a następnie zbadana i opisana przez ASEC, Malwarebytes i TrendMicro.
[ czytaj całość… ]

G

rupa badaczy bezpieczeństwa z Abuse (projekt Instytutu Bezpieczeństwa i Inżynierii Cybernetycznej na Uniwersytecie Nauk Stosowanych w Bernie w Szwajcarii) oraz ThreatFox uruchomiła nowy hub do skanowania i polowania na złośliwe pliki. To defensywne narzędzie – nazwane YARAify zostało zaprojektowane do skanowania podejrzanych plików w oparciu o duże repozytorium reguł YARA. Według założyciela Romana Hüssy’ego, reguły YARA są potężne, ale trudne w utrzymaniu. Na przykład: reguły są rozproszone po różnych platformach, firmach i repozytoriach git prywatnych badaczy, i nie ma prostego sposobu na ich współdzielenie. Dlatego platforma umożliwia:

• Integrację wszystkich publicznych i niepublicznych reguł YARA z Malpedii,
• Łatwy sposób na rozpakowanie plików wykonywalnych PE (Portable Executable) za pomocą jednego kliknięcia,
• Skanowanie wszystkich plików używając otwartych i komercyjnych sygnatur ClamAV,
• Łatwy i uporządkowany sposób dzielenia się regułami YARA ze społecznością,
• Konfigurowanie klasyfikacji TLP (ang. Traffic Light Protocol), aby umożliwić korzystanie z reguł YARA w celu wyszukiwania zagrożeń bez oglądania zawartości samych reguł,
• Otrzymywać powiadomienia pocztą elektroniczną lub pushover w przypadku pasujących reguł YARA, sygnatur ClamAV, imphaszy i wielu innych,
• Użycie API, które pozwala na wykorzystanie możliwości YARAify w sposób zautomatyzowany.

Więcej informacji: YARAify

P

anchan to nowy malware odkryty przez zespół Akamai, który od marca 2022 uruchomił swoją aktywność. Został napisany w języku Go, aby wykorzystać wbudowane funkcje współbieżności (goroutines) do przyśpieszenia szybkości rozprzestrzeniania się i uruchamiania złośliwych modułów. Dostaje się on do systemów Linux poprzez atak typu brute force na usługę SSH. Lista użytkowników (np. „ubuntu”, „root”, „user”, „debian”, „pi”) i haseł jest wcześniej ustalona. Oprócz „podstawowego” ataku słownikowego na SSH (który jest powszechny w większości znanych robaków) – ta odmiana przechwytuje również klucze SSH w celu rozprzestrzeniania się po innych systemach w sieciach wewnętrznych i zewnętrznych (ang. lateral movement). Szuka on konfiguracji i kluczy SSH w katalogu domowym użytkownika ($HOME). Odczytuje klucz prywatny ze ścieżki $HOME/.ssh/id_rsa i używa go do próby uwierzytelniania na dowolnym adresie IP znalezionym w pliku $HOME/.ssh/known_hosts. Jest to dość nowatorska metoda zbierania danych uwierzytelniających, która nie występowała wcześniej w złośliwych programach łamiących hasła SSH.
[ czytaj całość… ]

W

biologii symbiont to organizm żyjący w symbiozie z innym organizmem (np. bakterie w jelicie grubym u człowieka, bakterie; które trawią celulozę u przeżuwaczy). Symbioza może być obustronnie korzystna dla obu organizmów, ale czasami może być pasożytnicza, gdy jeden organizm zyskuje, a drugi jest uszkadzany. Kilka miesięcy temu zespoły bezpieczeństwa z firmy Intezer oraz BlackBerry odkryły nowe, dobrze maskujące się złośliwe oprogramowanie dla systemu Linux, które działa właśnie w taki pasożytniczy sposób. Tym, co odróżnia Symbiote od innych złośliwych programów dla systemu Linux, z którymi zazwyczaj można się spotkać, jest fakt, że musi zainfekować inne uruchomione procesy, aby wyrządzić szkody zainfekowanym maszynom. Nie jest to samodzielny plik wykonywalny uruchamiany w celu zainfekowania systemu, ale biblioteka obiektów współdzielonych (.so), która jest ładowana do wszystkich uruchomionych procesów przy użyciu LD_PRELOAD (T1574.006) i pasożytniczo infekuje maszynę. Po zainfekowaniu wszystkich uruchomionych procesów zapewnia aktorowi funkcjonalność rootkita, możliwość zbierania poświadczeń oraz zdalny dostęp.
[ czytaj całość… ]

P

rzewiduje się, że do końca 2025 roku ponad 30 miliardów urządzeń IoT będzie podłączonych do internetu. To doskonale definiuje cele na kolejne lata dla szkodliwego oprogramowania. Aktualnie w internecie występuje wzmożona aktywność programu XorDDoS. Jest to koń trojański z funkcjami rootkita wykorzystywany do przeprowadzania ataków DDoS na dużą skalę. Jego nazwa pochodzi od szyfrowania XOR, które często jest wykorzystywane w złośliwym oprogramowaniu, jak i w komunikacji sieciowej do C&C. Inspirowany projektem rooty został stworzony dla wielu architektur systemu Linux: ARM, x86 i x64. Wykryty w 2014 roku przez grupę badawczą zajmującą się bezpieczeństwem MalwareMustDie i do dzisiaj pozostaje aktywny. De facto w 2021 roku aktywność tego malware wzrosła o 123% w porównaniu do 2020 roku. Z kolei według telemetrii firmy Microsoft XorDDoS od początku roku zwiększył swoją aktywność o 254%. Prześledźmy jego działanie.
[ czytaj całość… ]

W

czwartek, 24 lutego 2022 roku Rosja dokonała aktu nieuzasadnionej napaści na Ukrainę. Jeszcze zanim rozpoczęła się gorąca faza zbrojnego konfliktu uruchomione zostały działania cybernetyczne. W artykule tym chciałbym zaprezentować dość sprytną technikę użytą przez APT Gamaredon, którego podstawowym celem jest Ukraina. Większość kroków wykonanych w tej analizie została już omówiona wcześniej w serii: O statycznej analizie plików Microsoft Office słów kilka albo i więcej (cz. I, II, III) – dlatego nie będą one tutaj przedmiotem głębszych rozważań. Analizowany dokument można ściągnąć z bazaru szkodliwego oprogramowania. Zbiera on znalezione próbki malware, ransomware i inne *ware wzbogacając je o dodatkowe informacje i udostępnia je społeczności analityków za darmo.
[ czytaj całość… ]

T

ej części artykułu nie było w planach, ale pewna ewolucja Quakbota oraz pewne narzędzie, które „odkryłem” skłoniło mnie do napisania kolejnej części, która dodatkowo uzupełnia informacje z poprzednich. Atakujący zawsze próbują utrudnić życie obrońcom, a jeśli się da to również ich zmylić. Z tego prostego faktu wynika pewna zmiana w kolejnej odsłonie Quakbota. Pliki z arkuszami Excel są przesyłane w formie .xlsb. Co przynosi taka zmiana? Z punktu użytkownika nie za dużo, ale z punktu widzenia przechowywania informacji już całkiem sporo. XLSB jest zapisany w formacie binarnym, co powoduje, że narzędzia przedstawione w części drugiej artykułu nie działają (nie obsługują tego formatu pliku), albo działają w „upośledzony” sposób.
[ czytaj całość… ]

W

tej części będziemy kontynuować statyczną analizę przykładowego dokumentu, ale postaramy się zajrzeć trochę głębiej i znaleźć jakie akcje ma za zadanie przeprowadzić makro zawarte w dokumencie. Wspomożemy się tutaj świetnym zestawem narzędzi autorstwa Didiera Stevensa, tutaj warto, a nawet trzeba wspomnieć o narzędziach innego autora – Philippe Lagadeca, które znacząco ułatwiają analizę dokumentów MS Office. Obydwa zestawy narzędzi często nachodzą na siebie funkcjonalnością i często są używane wymiennie (często, aby zweryfikować rezultaty). Nie będę wchodził w szczegóły, kto jest autorem dokładnie, którego (to pozostawiam jako zadanie domowe dla Czytelnika). Dodatkowo zaznaczę, że nawet zaprezentowane narzędzia to tylko specyficzny wycinek (np. analiza obiektów OLE) wszystkich zasobów opublikowanych przez tych badaczy.
[ czytaj całość… ]

Bardzo często jesteśmy zmuszeni szybko ocenić potencjalną szkodliwość pliku MS Office, aby zobaczyć czy dany plik należy dalej analizować, czy też możemy od razu stwierdzić, że zawiera on potencjalnie złośliwy kod. Często otrzymujemy różnego rodzaju wiadomości na nasze skrzynki e-mail i czasem nawet wiadomości od znanych nam osób wyglądają dziwnie lub zupełnie nie poruszają tematu naszych dotychczasowych konwersacji, a nie chcemy wysyłać plików od razu do sandboksów typu Virustotal. Tu przechodzimy do meritum tytułu. Statyczna analiza jest próbą określenia potencjalnych oznak złośliwego kodu bez uruchamiania tego pliku.
[ czytaj całość… ]

W

zależności od przeczytanego raportu możemy dowiedzieć się, że szkodliwe oprogramowanie (ang. malware) w 80 – 90% przypadków używa systemu DNS (ang. Domain Name System) do prowadzenia swoich kampanii. Z kolei 68% (stan na 2016 rok) organizacji nie monitoruje swoich rekursywnych systemów DNS. Jakiś czas temu pokazałem jak łatwo zaimplementować mechanizm RPZ (ang. Response Policy Zones) w serwerze ISC BIND, aby automatycznie blokować domeny pochodzące z projektu CERT Polska. Co w przypadku, gdybyśmy chcieli mieć więcej takich źródeł?
[ czytaj całość… ]