Dokument Jeffa Orłowskiego opublikowany na platformie Netflix przedstawia jeden z najstarszych typów gatunku horroru – naukowca, który posunął się za daleko. Tym naukowcem są media społecznościowe, a bardziej firmy które je stworzyły. Film prezentuje rzeczywistość, która może wydawać się zbyt kolosalna i abstrakcyjna dla laika. Dlatego zostaje zeskalowana do poziomu codziennego życia rodziny, która jest “nękana” przez rozpraszacze naszych czasów. W celu nadania powagi dla tez stawianych w dokumencie możemy spotkać się z takimi osobami jak: Justin Rosenstein (jeden z współtwórców facebookowego przycisku “lubię to”), Tim Kendall (były dyrektor ds. monetyzacji Facebooka oraz Tim Kendall oraz były szef Pinteresta), Guillaume Chaslot (twórca polecanych video na YouTube), Cathy O’Neil (autorka książki Broń statystycznego rażenia) oraz Tristan Harris (etyk projektowy w Google).

Nigdy wcześniej w historii 50 projektantów nie podjęło decyzji, które miałyby wpływ na dwa miliardy ludzi.

To, że media społecznościowe mogą być uzależniające i przerażające, nie jest objawieniem dla każdego, kto korzysta(ł) z Facebooka, Twittera, Instagrama i tym podobnych. Ale dla każdego powinno być objawieniem, że szkodliwość platform społecznościowych to skrzętnie zaprojektowana cecha, a nie błąd. Dokument Netfliksa próbuje ujawnić sposoby za pomocą których poszczególne platformy manipulują ludzką psychiką, aby wpłynąć na nasze zachowanie. Funkcje oznaczania znajomych, ściąganie i odświeżanie ścianek, przesuwanie ekranu w górę i w dół – liczba serduszek, polubień, subskrypcji – wszystko to zostało zaprojektowane specjalnie w celu zachęcania do dalszego zaangażowania w takie aplikacje, zatrzymując Cię z nimi na dłużej. Podczas, gdy wady aktualnego rozwoju technologicznego były omawiane już nie raz wcześniej (od konsekwencji dla zdrowia psychicznego po gromadzenie danych) to dylemat społeczny znajduje się za kurtyną największych i najbardziej dochodowych firm technologicznych. Jeśli nie płacisz za produkt – jesteś produktem. Firmy technologiczne zarabiają miliardy na naszym zachowaniu i naszej codziennej działalności. Każda czynność którą wykonujemy w internecie jest monitorowana i pomaga budować obraz tego, kim jesteśmy jako jednostki: co lubimy, czego nie lubimy, co nas denerwuje, co nas smuci, jakie mamy pomysły. Możliwość zakodowania manipulacji przy posiadaniu takich danych może być bardzo precyzyjna. Nieskończone przewijanie i powiadomienia typu push utrzymują użytkowników stale zaangażowanych; na drugim planie pojawiają się spersonalizowane rekomendacje wykorzystujące wcześniej uzyskane dane – czyniąc użytkowników łatwym łupem dla reklamodawców i propagandzistów jednej, czy drugiej strony.

Rosja nie włamała się do Facebooka; po prostu skorzystała z platformy.

Z jednej strony mamy gigantów z presją od inwestorów, którzy nie przewidzieli że uformują internet pod postacią jednego wielkiego centrum handlowego z nami w roli towaru. Z drugiej strony ze względu na panujące warunki ranga niezawodnego internetu wzrosła drastycznie, a komunikatory i media społecznościowe nabrały nowej wartości w kontaktach z przyjaciółmi i rodziną, których nie możemy zobaczyć osobiście. Każda technologia to miecz obosieczny. Jedną wykorzystuje się do zamawiania przewozu jednym kliknięciem, drugą do handlu narkotykami. Sama technologia nie jest ani “zła”, ani “dobra”. To raczej tuba, która ujawnia i wzmacnia to, co najgorsze i najlepsze w ludzkości. Jej rozwój jest znacznie szybszy niż nas samych, ale to też nie zwalnia jej z posiadania bezpieczników dla okropnych impulsów ludzkości. Nie każdy kto spędza więcej niż kilka minut w mediach społecznościowych wie, że to bałagan. Szczególnie osoby małoletnie, które dopiero kształtują swój światopogląd. Uczestnicy dokumentu starają się przekazać kilka praktycznych porad tym, którzy są już bardziej świadomi “ciemnej strony”. Co z tym możemy zrobić? Poprawić projekty, aby były szczere i nie żerowały na ludzkiej psychice? Zmienić model biznesowy, aby nie monetyzował ludzi jako produkt? Stworzyć nowe przepisy prawne regulujące granice i nakładające kary? Porzucić apki i zamknąć konta? Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi. Sami rozmówcy wydają się skołowani tym pytaniem. Czy dokument ten przedstawia samą prawdę? Wiele osób może mieć odmienne zdanie. I dobrze. I dobrze, ponieważ kolejne publikacje tego typu otwierają nam oczy i dyskusję na to, czego używamy i jak z tego korzystamy oraz skutki i obraz przekształcania się naszego społeczeństwa.

Na końcu dokumentu – Netflix z pełną hipokryzją podsuwa nam swoje rekomendacje…

Więcej informacji: The Social Dilemma Trailer